Sıcak çarpması

Yaz geldi.
Küresel ısınma devam ediyor.
İklim ve hava değişken.
Gün içinde hava sıcaklıkları beklenen durumlardan farklılıklar gösteriyor.
Dünya ve kendimiz için yapılacaklar var..
Sıcak bitkinliği ve sıcak çarpması en sık karşılaşılan sağlık problemlerinden biri.
“Testi kırılmadan” önlem alınmalı.
Önce bilelim.
Sonra yapalım.

Peki, sıcak bitkinliği ve sıcak çarpması nedir?
Sıvı kaybı, kan tuzlarının kaybı ve vücuttaki ısı düzenleme mekanizmasının iflası sonucu oluşan şiddetli, devamlı vücut ısı yükselmesi hastalığıdır.

Sıcak bitkinliği: Sıvı kaybı sonucu gelişen, yüksek vücut ısısı ile beraber giden ani ısı artması hastalığı.

Sıcak çarpması: İleri derecede vücut ısısının artması, ısı düzenleme merkezinin iflası ve şiddetli beyin fonksiyon bozukluğunun bir arada bulunması.
Belirtiler ve bulgular

Sıcak bitkinliği: Yorgunluk, sersemlik, bulantı, kusma, kas ağrıları, baş ağrısı, şiddetli terleme, aşırı susuzluk, çarpıntı, tansiyon düşüklüğü, sık nefes alıp verme, gerginlik, koltuk altı ısısının 39'5 derece den fazla olması.

Sıcak çarpması: Bitkinlik, koma, kuru-sıcak-kırmızı deri, koltuk altı ısısının 40'5 dereceden fazla olması hali, şaşkınlık, sersemlik, bilinçte bulanıklık hali, uyum sağlama bozukluğu.

Kimler daha dikkatli olmalı?
Çocuk ve yaşlılar, su ve tuz alım eksikliği olanlar, şişmanlar, aşırı zayıflık ve hastalık hali olanlar, ani başlayan diğer ateşli hastalıkları olanlar, İshal olanlar, hipertansiyonlular, şeker hastalığı dengede olmayanlar, kalp hastalıkları olanlar, alkol, uyuşturucu ve bağımlılık yapıcı madde kullananlar, kalın ve dar giysiler giyenler, yüksek hava sıcaklığı ve neme maruz kalanlar, mesleki sıcak teması olanlar (fırıncılar, demirciler...) uzun süre sıcakta ya da güneşli ortamda kalırlarsa bu hastalıklar açısından risk artar.

Bu durumlarda ne yapılır?
Önce mutlaka 112 ye haber verin.
Ve mutlaka adresi doğru tarif edin.
Vücuduna ıslak havlular konur.
Buz paketleri ya da buzlukta soğutulmuş bezler kullanılarak vücut ısısı düşürülmeye çalışılır. Şuur açık ve hasta yutabilir halde ise az şekerli su içirilebilir.
Tansiyon takibi yapılması uygundur.
Ayaklar yukarı kalkık yatak istirahatı önerilir.

Dikkat !!
Şuur bulanıklığı gelişen, ateşi 40 derecenin altına düşmeyen hastalar acil tedavi gerektirir.
112 yi arayın.
En yakın Acil Sağlık ünitesine hastayı götürün.

Nasıl tedbir alalım?
Soğuk sıvılardan ve kahveden kaçının.
Ilık sıvılar tüketin.
Sıcak ve nem oranı yüksek havalarda kapalı mekânlarda kalmaya çalışın.
Mecbur kalmadıkça dıı çıkmayın.
Mesleki olarak sıcak temasınız varsa ortamı serinletin.(vantilatör, klima...)
Doktorunuzun farklı önerisi yoksa bol bol su için. (Günde en az 12 bardak su tüketin.)
Daimi bir hastalığınız varsa (hipertansiyon, şeker hastalığı...) doktorunuza danışın.
İnce ve geniş giysiler tercih edin.
Meteorolojinin uyarılarına göre önlemler alın.



İç Hastalıkları Uzmanı
Dr. Mustafa Nafiz KARAGÖZOĞLU
www.doktornafiz.com