Bilişsel Davranışçı Terapi (BDT) 1960 yılında Aaron Beck tarafından geliştirilmiş bir terapi yöntemidir. Yapılan bir çok araştırmaya göre en yararlı ve en yaygın terapi yöntemlerinden biridir.
Bilişsel kelimesi düşünce ve algı süreçlerini içerir.
BDT’de temel nokta, yaşanılan olay ya da deneyimlerin algılanma şeklinin (düşüncelerimizin) olaya verilen duygusal, davranışsal ve fizyolojik tepkileri etkilemesidir.
Sorunlarımızı anlama şeklimiz, onlarla baş etme şeklimizi etkiler. Herkesin hayata bakış açısı farklıdır. Yarısı su dolu bardağa baktığında bazı insanlar yarısını boş, bazıları ise yarısını dolu olarak görürler, hayatı algılama şeklimiz bu basit örnekte olduğu gibi farklıdır. Aynı çevrede yetişen tek yumurta ikizlerinin bile olayları algılama şekilleri farklılık gösterir. Algılarımızı etkileyen birçok faktör vardır; genetik, aile yapısı, çevre, kültürel yapı, yaşanılan ülke, arkadaşlar gibi. Algılarımız kolay kolay değişmez çünkü yıllardır öğrenme gerçekleştirip, öğrendiğimiz konuları pekiştirmişizdir. Araba kullanmayı düşünelim, ilk öğrenirken her bir noktayı ayrı kontrol etmemiz gerekirdi, aynaları, vitesi, kemeri vb. Ancak sürmeye devam ettikçe giderek sürmek kolaylaşır ve otomatik bir şekilde kullanmaya başlarız. Koltuğa oturduğumuz an düşünmeden kullanabiliriz. İşte yıllardır öğrenmeyle pekiştirdiğimiz bazı düşüncelerimiz de vardır. Bunlar bazı olaylarda hemen aklımıza düşer. Bunlara biz otomatik düşünceler diyoruz. Amacımız bunları belirleyip kişinin yeni öğrenmelerle alternatif düşünceler edinmesi.
BDT’de yöneldiğimiz alanlar kişinin düşünceleri, ruh halleri, davranışları, bedensel tepkileri ve çevredir. Çevresel değişimleri, onun yarattığı bedensel tepkileri, ruh halini, davranışları, düşünceleri ayırırız. Her sorunun 5 farklı birleşeni vardır ve hepsi birbiriyle etkileşim halindedir. Bu bileşenleri ayırmak ileride kendimize hedef belirlemek açısından önemlidir.
BDT var olan bütün bilgiyi göz önüne almaya yardımcı olur, sadece olumlu düşünmek değildir.
Olayları, bu olaylar hakkındaki düşüncelerinizi, duygu durumunuzu, davranışları ayırarak, bunları bilişsel düzeyde yorumlamanızı ister ve bunu çözmek için alternatif düşünceler bulmanızı sağlar. Alternatif düşünce bulmak için çeşitli teknik ve yöntemler vardır, bunlar kişiye özel tasarlanır.
Düşüncelerden konuştuk, bu düşüncelerin altında varsayımlarımız ve temel inançlarımız vardır. Terapi süresince bunları keşfetmeye yoğunlaşırız.