2007'den Bugüne 92,260 Tavsiye, 28,210 Uzman ve 19,973 Bilimsel Makale
Site İçi Arama
Yeni Tavsiye Ekleyin!



Anksiyete (Kaygı) Bozuklukları, Nedenleri, Belirtileri ve Çözüm Yolları
MAKALE #20272 © Yazan Uzm.Psk.Sühendan TOPTAŞ | Yayın Ocak 2019 | 3,673 Okuyucu
Aksiyete, diğer bir deyişle kaygı, kişinin günlük yaşantısında maruz kaldığı endişe, evham gibi hoş olmayan ve belirsizlik içeren olumsuz hissiyattır.
Kaygı(anksiyete) herkes tarafından yaşanabilen bir duygu olmasına rağmen hissedilen yoğunluk kişiden kişiye göre değişkenlik gösterir. Düşük seviyedeki kaygı kişiyi motive edici etkiye sahipken, yüksek kaygı düzeyi başarısızlığa, sürekli gergin, huzursuz ve mutsuz hissetmeye; baş ağrısı, kalp çarpıntısı, titreme gibi bir takım fiziksel sıkıntılara sebep olur.
Kaygıyı tamamıyla olumsuz anlamda değerlendirmek yanlış olacaktır. Bir düzeye kadar olan kaygı bizim için uyum sağlayıcıdır. Gelecekte karşılaşabileceğimiz tehditleri fark etmemize ve daha işlevsel adımlar atmamıza yardımcı olur.
Kaygı bozuklukları grubu ülkemizde ve dünyada psikiyatri tanılarından en yaygın olanlarıdır.

Peki ya korku ve kaygı aynı şey midir?

Korku ve kaygı kavramları günlük dilde zaman zaman birbirine karıştırılmasına rağmen esasında farklı anlamlara sahiptir.
Kaygı, beklenen bir problemle ilgili endişe duyma halidir.
Korku ise o anda karşı karşıya kalınan tehlikeye verilen tepkidir.
Örneğin yangın alevlerinin ortasında kalan biri korku yaşarken; ehliyet sınavına girecek olan bir kursiyer başarısız olma olasılığının endişesi ile kaygı yaşar.
Dolayısı ile psikologlar korkunun "şu anki" yönüne odaklanırken, kaygının "beklenen" yönüne dikkat ederler.

Temel kaygı semptomları gösteren hastalara aşağıda belirtilen tanıların bir veya birden fazlası konulabilir.
Tanı kriterleri için DSM-5(Ruhsal Bozuklukların Tanısal ve İstatistiksel El Kitabı)'ten yararlanılmıştır.

Kaygı Bozuklukları Tanıları

Özgül Fobi: Kapalı alan, iğne, uçak, köpek, boğulma korkusu gibi belirli bir nesne ya da durumdan kaynaklanan aşırı korku hali.
Kişi korkusunun aşırı olduğunun farkında olabilir fakat bu korkulan nesne veya durumdan kaçınmak için orantısız bir çaba harcamasına engel değildir.

Sosyal Kaygı Bozukluğu: Tanıdık olmayan kişiler ya da sosyal değerlendirmelerden korkma halidir.
Diğer fobilere kıyasla kişinin aktivitelerini daha çok engelleme eğilimindedir. Çünkü değerlendirileceği her türlü durum ve ortamlardan kaçmaya çalışır, utangaç bir tutum sergiler.
Topluluk önünde konuşmak, performans sergilemek, başkalarının olduğu yerlerde herhangi bir iş yapmak veya ortak tuvaletleri kullanmak aşırı bir kaygıya sebep olur.
Bu tip kişiler sosyal korkuları nedeni ile yeteneklerinin altında işlerde çalışır.

Panik Bozukluk: Belirli bir sebebi olmadan yaşanan panik ataklar ve atakların tekrarlayacağı endişesidir.
Panik bozuklukta, nefes almada güçlük, kalp çarpıntısı, mide bulantısı, göğüs ağrısı, baş dönmesi, terleme, titreme gibi fiziksel belirtiler; öleceğini, kontrolünü kaybedeceğini ya da deliriyor olduğunu sanma gibi psikolojik belirtiler ortaya çıkabilir.

Agorafobi: Kaçmanın ya da yardım almanın mümkün olmadığı durumlar karşısında yaşanan kaygıdır.
Kişi alışveriş merkezleri, sinema gibi kalabalık alanlarda olmaktan, toplu taşıma araçları ile seyahatten, kısacası kamusal alanlardan korkar ve çoğu zaman evinden çıkamaz.

Yaygın Anksiyete (Kaygı) Bozukluğu: Temel özelliği endişedir. Kişi ilişkiler, sağlık, maddi konular ve günlük sorunlarla ilgili sürekli endişelenir. Bu durum aşırı, kontrol edilemez ve uzun sürelidir.
Problemi sürekli düşünme ve zihinden atamamaya yönelik eğilim gösterir.
Beraberinde odaklanma güçlüğü, çabuk yorulma, kolay öfkelenme, huzursuzluk, kaslarda gerginlik, uyku bozukluğu, sürekli diken üstünde olma hissi gibi problemler getirir.



Anksiyete(Kaygı) Bozukluklarının Belirtileri

Kaygı bozukluğu belirtilerini fizyolojik ve psikolojik olmak üzere iki gruba ayırabiliriz:
• Çarpıntı hissi, nefes almada zorluk veya çok hızlı alıp verme, vücudun çeşitli yerlerinde titreme, aşırı terleme, baş ağrısı, ağız kuruluğu, karın bölgesinde rahatsızlık, yüzde kızarma, baş dönmesi, kulak çınlaması, ürperme veya uyuşma hissi, boğazda düğümlenme ve yutma güçlüğü, mide bulantısı, uyku bozuklukları, kaslarda gerginlik ve ağrılar… fiziksel belirtilerdir.

• Endişe, iç sıkıntısı, gevşeyememe, konsantrasyonda bozulma, sinirlilik, heyecan, huzursuzluk, tahammülsüzlük, çabuk irkilme, kolayca yorulma, aniden çok kötü bir şey olacakmış hissi, kötü bir haber alacağı beklentisi… psikolojik belirtilerdir.


Anksiyete (Kaygı) Bozukluklarının Nedenleri

Kaygının ortaya çıkmasında genetik yapı, beyin kimyası, çevresel ve psikolojik faktörler rol oynar.
Hastalık öyküsü incelendiğinde stresin temel sebeplerden biri olduğu görülmektedir. Erken yaşta başlayan belirtiler zamanla büyüyüp genişleyecek ve günlük yaşamda etkileri belirgin hale gelecektir.
Erken çocukluk deneyimleri, travmatik yaşantılar, cezalandırıcı ve kısıtlayıcı ebeveynler kaygı bozukluklarının ortaya çıkmasında etkili faktörlerdendir.
Ayrıca bilişsel faktörlerden olan olumsuz özdeğerlendirmelere aşırı odaklanma, kaçınılan bir duygunun varlığı, belirsizliğe tahammül edememe, ortamdaki olumsuz ipuçlarına daha fazla dikkat etme, çevre üzerinde yeterince kontrolü olmadığını düşünme gibi durumlarla iç içe olan kişiler daha fazla risk altındadır.

Kaygı Bozukluları ile Nasıl Başa Çıkılır?
Kaygı bozukluğu olan kişi “endişe benim karakterimin bir parçası” şeklinde bir düşünceye sahip olabilir ve tedavinin ona yardımcı olabileceğinin farkında olmayabilir. Bu durumda doğru yönlendirme ve bilgilendirme çok önemlidir.
Kaygı bozukluğunda ilaç tedavisinin yanı sıra psikoterapi de büyük bir role sahiptir.
Terapist bu bozukluğun tedavisinde genellikle maruz bırakma(kişinin korkunç saydığı şeyle yüzleşmesi), gevşeme teknikleri gibi bilişsel davranışçı stratejilerden yararlanmaktadır.
Kaygı bozukluğu şüphesi olan kişi bir uzmana başvurarak hayat kalitesini, yaşamdan alacağı keyfi kısa sürede yükseltebilir.

Psikolog Sühendan TOPTAŞ
Yazan
Bu makaleden alıntı yapmak için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir:
"Anksiyete (Kaygı) Bozuklukları, Nedenleri, Belirtileri ve Çözüm Yolları" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Uzm.Psk.Sühendan TOPTAŞ'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır.
Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Uzm.Psk.Sühendan TOPTAŞ'ın izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz.
     19 Beğeni    
Facebook'ta paylaş Twitter'da paylaş Linkin'de paylaş Pinterest'de paylaş Epostayla Paylaş
Yazan Uzman
Sühendan TOPTAŞ Fotoğraf
Uzm.Psk.Sühendan TOPTAŞ
İstanbul (Online hizmet de veriyor)
Uzman Klinik Psikolog
TavsiyeEdiyorum.com Üyesi18 kez tavsiye edildiİş Adresi Kayıtlı
Makale Kütüphanemizden
İlgili Makaleler Uzm.Psk.Sühendan TOPTAŞ'ın Yazıları
► Anksiyete - Kaygı Bozuklukları Psk.Aysel ÜLGÜNER
TavsiyeEdiyorum.com Bilimsel Makaleler Kütüphanemizdeki 19,973 uzman makalesi arasında 'Anksiyete (Kaygı) Bozuklukları, Nedenleri, Belirtileri ve Çözüm Yolları' başlığıyla benzeşen toplam 24 makaleden bu yazıyla en ilgili görülenleri yukarıda listelenmiştir.
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.


21:26
Top