2007'den Bugüne 92,260 Tavsiye, 28,210 Uzman ve 19,973 Bilimsel Makale
Site İçi Arama
Yeni Tavsiye Ekleyin!



Anne & Babanın Stresi Çocukları Nasıl Etkiliyor?
MAKALE #20262 © Yazan Psk.Sinem GÜN | Yayın Ocak 2019 | 2,306 Okuyucu
Stres, günlük yaşamımızın en önemli problemlerinden biri haline geldi. Hayatın hızlı temposu içerisinde genç, yaşlı, kadın, erkek fark etmeksizin stres herkesi etkiliyor. Kişiler stres ile baş etmek için farklı yöntemlere başvururken, bu yöntemler her zaman sağlıklı olmayabilir.

Sağlıklı baş etme stratejileri geliştiremeyen kişiler streslerini yönetemediklerinde bunu aile üyelerine ve yakın çevrelerine yansıtmaktadır. Durum böyle iken streslerini yönetmede güçlük çeken ebeveynler, çocuklarının strese maruz kalmasına neden olmaktadır. Peki, çocuklar bu stres karşısında nasıl etkileniyor?

Kısa süreli ve orta dozdaki stres bireyi olumlu etkilerken, aynı durum çocuklar için geçerli değil. Çocuklar için yaşanılan stres faktörü değişkenlik gösterebiliyor. Bir çocuk için normal ve olağan olabilen bir olay, başka bir çocuk için yoğun stres yaratabiliyor. Aile, yaşayan bir organizma gibidir. Aile üyelerinden birindeki fiziksel ya da ruhsal sorun, etkileyen stres etkenleri, ailenin işleyişini ve psikolojisini etkileyecektir. Bunun sonucunda da aile içerisindeki her birey yakın veya uzak gelecekte etkilenme belirtilere gösterecektir. Durum böyle iken, anne babanın strese verdiği cevaplar, stresin yarattığı etkinin süresi, stres sonucunda ailenin konumu ve destek faktörleri çocuğun gelişiminde oldukça önemlidir.

Çocuğu etkileyebilecek stres faktörleri;

Bir yakın ya da arkadaş ölümü, boşanma, ekonomik zorluklar, taşınma, fiziksel hastalıklar, kültürel sorunlar, göç, fiziksel ya da cinsel istismar, ebeveynlerin madde kullanması, çocuğun ilgi ve sevgiden mahrum bırakılması, başarıya dair yüksek beklentiler, işsizlik, ebeveynin iş yoğunluğu, çocuğu aşırı kontrol altında tutma, okul sorunları, aile içi şiddet, ebeveynin tutarsız davranışları, güvensiz aile hayatı olarak sıralanabilir. Stres kaynağı doğrudan çocuğu etkileyecek olmasa bile, ebeveynin strese maruz kalması dolaylı olarak çocuğu da etkilemektedir. Anne babanın yaşadığı stres çocukta, huysuzluk, hırçınlık, ani öfke patlamaları, okula uyumsuzluk şeklinde ortaya çıkabilir. Ebeveynin uzun süreli stresi sonucunda kendine yeni bir yaşam tarzı belirler.

Anne-babanın aile dışı bir stres faktörüne verdiği tepki çocuğu doğrudan etkilemektedir. Ebeveynin hayata karşı isteksiz olması, öz bakımının azalması, çabuk sinirlenmesi vb. stres tepkileri, çocuklara olan ilgisinin azalmasına, sevgi ve duygusal ihtiyaçların karşılanamamasına ve çocuğun kendini yalnız hissetmesine neden olabilir. Bunun sonucunda karmaşık duygular yaşayan çocuk, bu durumdan kendini sorumlu tutabilir. Bu durumun uzun sürmesi sonucunda çocukta kaygı bozuklukları, uyku bozuklukları oluşabilir, okul ve ders başarısında düşüş, sosyal çevreden izolasyon görülebilir. Okula gitmek istememe, konsantrasyon sorunları, akademik başarının düşüşü görülebilir.

Çocuğun yoğun stres yaşamasında en önemli faktörlerden biri anne-baba tutumlarıdır. Çoğu zaman anne babalar tutumlarını normal görerek bunun farkına varmazlar. İlgisiz tutum, çocuğun kendini değersiz hissetmesine neden olmaktadır. Çocuğun ilgi ve sevgiden mahrum kalması ve reddedilmesi çocukta yoğun strese neden olmaktadır. Aynı zamanda aşırı müdahaleci ve baskıcı tutum da çocuğun kaygılanmasına ve ebeveynden uzaklaşmasına neden olacaktır.

Bir diğer stres faktörü, ebeveynlerin ev içi tartışmalarına çocuğun maruz kalmasıdır. Anne-babalar için tartışmalar çok normalken, çocuklar tartışmaları farklı bakış açıları ile algılamaktadır. Çocuğun yaşadığı ortamdaki huzur ve güven ortamı, mental sağlığı için büyük önem taşımaktadır. Anne babanın pozitif tartışmaları çocukta olumlu etkiler oluştururken, negatif tartışmalar olumsuz etkilemektedir. Özellikle tartışmanın çocuk ile ilgili olduğu durumlarda çocuk yoğun suçluluk hissetmekte ve sorumluluk duymaktadır. Anne babanın yüksek sesli tartışmaları maruz kalan bebeklerde uyku ve erken beyin gelişimi bozukluğu görülebilmekte, okul çağı çocuklarında ise kaygı ve davranış bozuklukları görülebilmektedir.Ev içerisinde tartışmaların yoğun görüldüğü çocuklarda, okula gitmek istememe, okulda olduğu esnada huzursuz ve kaygılı hissetme, okula uyum problemleri görülebilmektedir.


Peki, stres kaynaklarını en aza düşürebilmek ya da stres ile etkin başa çıkabilmek için ebeveynler ne yapabilir?


Öncelikle ebeveynlerin yüksek sesli tartışmalarına çocukların maruz kalmaması önemli. Eğer şahit oldular ise, tartışma nedenini açıklamak ve tartışma nedeninin çocuk olmadığını açıklamak gerekli. Aile içindeki strese karşı koyabilmek için, ailenin birlikte zaman geçirmeye ağırlık vermesi olumlu katkı sağlayacaktır.

Çocuğun sosyal aktivitelere katılması ve arkadaşları ile vakit geçirmesi sağlanmalıdır.

Ebeveynin yaşadığı stresi aktarabileceği kaynaklar yaratması, başarılı olamadığı durumlarda uzmandan destek alması önemlidir.

Çocuğun yaşına uygun sorumluluklar vererek onu takdir etmek önemlidir.

Çocuğunuzu başkaları ile kıyaslamadan olduğu gibi kabul edin.

Yoğun stres ve öfke yaşadığınız anlarda çocuğunuz ile aynı ortamda bulunmamaya çalışın. Kendinize mola verin ve öfke seviyenizin düştüğünü hissettiğinizde onunla vakit geçirin.

Yaşanan her ne olursa olsun, çocuğun sizin çocuğunuz olduğunu ve her daim sizin sevginize ve desteğinize ihtiyaç duyacağını unutmayın.

Stres kaynaklarınızı aile bireyleri ile paylaşmak ve onların desteğinin önemli olduğunu anlatın. Sorunların üstesinden yalnız değil, birlikte daha kolay gelebileceğinizi unutmayın. Duygu ve düşüncelerinizi paylaşmaktan kaçınmayın.

Stresli yaşam olaylarında çocuğa yönelik sevgi ve destek mesajları artırılmalıdır.

Çocuğa gösterilen hoşgörü sınırlarını bu dönem için (stres etkeni geçene kadar) artırmak (bu arada uygunsuz olarak görülen davranış problemleri konusunda dikkatli olmak gereklidir.

Daha önceden tahmin edilebilen stres etkenleri için önceden bazı tedbirleri almak ve çocukları bu olaylara hazırlamaya çalışmak önemlidir.

Şehir hayatının yarattığı yoğun stres ile mücadele edebilmek için gün içerisinde sakin ve derin nefes almayı sıkça kendinize hatırlatın.

Sorumluluklarınızı azaltın. Yoğun programlar yerine, mevcut sorumluluklarınızı dengeli olarak paylaştırarak kendinizi rahatlatın.

Stres ile mücadele edebilmek için fiziksel aktivitelerinize önem verin. Gün içerisinde kısa bir yürüyüş ya da 20 dakikalık bir egzersiz mutluluk hormonunun aktifleşmesini ve kendinizi daha iyi hissetmenizi sağlayacaktır.

Uyku stresi uzaklaştıran önemli faktörlerden biridir. Vücudunuz uyku esnasında sizi iyileştirecek ve eski dengenize dönmenizi sağlayacaktır. Yatmadan yarım saat önce telefondan ve diğer elektronik cihazlardan uzaklaşarak karanlık odada dinlenmeniz, uyku kalitenizin artmasını sağlayacaktır.

Çocuğunuza dair yapılacaklar listesinde sizi zorlayacak görevleri kısa süreliğine erteleyin. Unutmayın, önemli olan sadece “sevgi”yi ertelememek!

Mükemmeliyetçi olmak sizi her daim zorlar. Mükemmel ebeveyn olmayı düşünmek yerine, çocuğunuz için yaptığınız olumlu davranışları kendinize hatırlatın ve kendinizi değerlendirirken olumsuz davranışlar yerine olumlu davranışlara odaklanmaya gayret edin.
Yazan
Bu makaleden alıntı yapmak için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir:
"Anne & Babanın Stresi Çocukları Nasıl Etkiliyor?" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Psk.Sinem GÜN'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır.
Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Psk.Sinem GÜN'ün izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz.
     2 Beğeni    
Facebook'ta paylaş Twitter'da paylaş Linkin'de paylaş Pinterest'de paylaş Epostayla Paylaş
Yazan Uzman
Sinem GÜN Fotoğraf
Psk.Sinem GÜN
İzmir (Online hizmet de veriyor)
Klinik Psikolog
TavsiyeEdiyorum.com Üyesi4 kez tavsiye edildiİş Adresi Kayıtlı
Makale Kütüphanemizden
İlgili Makaleler Psk.Sinem GÜN'ün Yazıları
► Kişilik Gelişiminde Anne ve Babanın Yeri Psk.Dnş.Evrim Alkış DEMİREL
► Sınav Başarısında Anne-Babanın Rolü Psk.Dnş.Adnan DEMİRCİ
► Okul Korkusu ve Anne-Babanın Rolü Psk.Şeyda BOYBEYİ
TavsiyeEdiyorum.com Bilimsel Makaleler Kütüphanemizdeki 19,973 uzman makalesi arasında 'Anne & Babanın Stresi Çocukları Nasıl Etkiliyor?' başlığıyla benzeşen toplam 28 makaleden bu yazıyla en ilgili görülenleri yukarıda listelenmiştir.
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.


05:06
Top