2007'den Bugüne 92,260 Tavsiye, 28,210 Uzman ve 19,973 Bilimsel Makale
Site İçi Arama
Yeni Tavsiye Ekleyin!



Anneden Bağımsız Olma Sürecinde Gelişen Sorumluluk
MAKALE #19742 © Yazan Uzm.Psk.Şeyma AĞAR PEHLİVAN | Yayın Ağustos 2018 | 2,215 Okuyucu
‘’Lacan’da bebek doğum sürecinden sonra anaya bağlı bir yaşam sürdürmektedir, bebeğe göre kendisi ve annesi arasında bir fark, ayrım yoktur, anne ve bebek bu anlamda bir tümlüktür. Bu süreçte bebek gereksinimleri tarafından güdülenir. Yeme, içme, güvenlik,rahat etme vb. gibi gereksinimler karşılanabilir ve tatmin edilebilirler ve bu “nesne”ler ile gerçekleştirilebilir.Bu dönemde bebek, kendisi ve gereksindiği nesneler arasında bir fark tanımaz, o da nesneler dünyasının bir parçasıdır. Bu süreçte gereksinimler ve onları karşılayan nesneler vardır.Çocuğun içinde yaşadığı bu “doğal” durumun değişmesi gerekir, çocuk bir şekilde kültüreldüzene sokulmalıdır. Kültürel alana girmek için çocuğun anneden kopması ve ayrı bir kendilik olarak varolması gerekir. Bu ayrılma aynı zamanda bir “kayıp” yaratır. Çocuk kendisi ile annesi arasındaki farkı anladığında bireyselleşmiş bir varlık haline gelir.Bunun sonucu olarak doğal sürecin vermiş olduğu ilksel birlik(güvenlik) duygusunu yitirir.Böylelikle bir daha hiçbir zaman geri alamayacağı bir şeyi kaybeder, kültür alanına giriş doğal birlik, ayrımlaşmamışlık duygusunu kaybetmekle mümkündür. ’’(1)
Bu güvenlik duygusunun yitiminin ardındaki dönemde çocukların artık konuşabildiği, kendisini ifade etmeye çalıştığı, becerilerinin yeteneklerinin oluştuğu görülür. Artık sorumluluk almaya başlayabilir. Bu, ebeveynin çocuğun alanına girmemesi ile mümkün olur. Eğer ebeveyn çocuğun yerine konuşuyor, tüm ihtiyaçlarını karşılıyor çocuğun yapabileceklerini yapmasına izin vermeden alanına giriyorsa çocuk annesi ile arasındaki farkı anlamada karmaşa yaşar. Çocuğun istediği nesnenin olmaması ve yitik olması sonrası dil ile ifade başlar. Bu sebeple ebeveyn olarak ‘’tamamlamamak’’, ‘’eksikliğin’’ farkını anlamasına sebep olur.
Yaş gruplarına göre;
1,5-3 yaş arasıyani tuvalet eğitiminin verildiği ve çocuğun dışkısını artık kontrol edebilir olduğu bu dönemde çocuklar edilgenden bağımsıza geçmektedir. Bu dönemde çocuk;
• Yemeğini kendisi yemek ister ve bu konuda ısrarcı olabilir, buna fırsat verilmelidir.
• Oynayacağı oyuncakları seçebilir, dağıttıklarını toplayabilir.
• Basit kıyafetleri giyip çıkarma çabası beceri kazanmasına olanak sağlar.
• İstediklerini ifade etmesine olanak sağlanmalı, seçim yapmasına fırsat sunulmalı, fikri sorulmalıdır. Böylece karar verme yetenekleri de gelişecektir.
• Duygularını ifade etmesi için alan açılmalıdır.
• Tuvalet eğitimine zorlanmamalıdır.
• Ebeveynin sabırlı olması gerekir.
• Anlıyor olsak bile duygularını, düşüncelerini ifade etmesi için beklemek gerekir.
• ‘’Çocuğun yerine’’ onun yapabileceklerini yapmamak gerekir, çabası değerli olacaktır.
• Evde görev paylaşımı yapılabilir.
• Küçük nesneleri toplayabilir, gösterilince daire şekli çizebilir, kitap sayfalarını tek tek çevirebilir, basit resimler yapabilir, Legolarla oynayabilirler.
• Tek başına merdiven çıkabilirler, tek ayak üzerinde 1-2 saniye durabilirler, çift ayak zıplayabilirler, düşmeden koşabilirler.
• Eylem cümlelerini algılar ve uygulayabilirler, renkleri tanıyabilirler, farklı nesnelerden istediklerini seçebilirler, büyük ve küçük kavramlarını algılayabilirler.
• Bu dönemde tek başlarına oynamayı tercih edebilirler-çünkü empati yapamadıkları daha içedönük oldukları bir dönemdir-, inatçı olabilirler –ki bu kendi kararlarını verebilmeleri ile ilgilidir ve bireyselleşme çabası şeklinde duyulabilir-, kendilerini bazı tehlikelere karşı koruyabilirler, oyun kurmaya başlamışlardır hayalgücü oyunlarına eşlik eder, cinsiyetlerini tanımaya başlarlar.
4-6 yaş arası dönem çocuğun cinsel kimliğini kazandığı dönemdir.’’Çocuğun bedenini tanıması ve kontrol altına alması bu dönemde önem taşır. Cinsel organa ve cinsel ilişkiye merakı artar ve çocuğun organlarıyla oynama gibi davranışlar sergilediği gözlemlenebilir. Ayrıca çocuklarda karşı cinsten olan ebeveyne karşı düşkünlük vardır.’’(2)
• Bu dönemde inatçılık azalmaya başlar,
• Puzzle oynayabilirler, kalem tutabilirler, dikdörtgen, daire, üçgen ve kare çizebilirler, ip atlayabilirler, merdivenlerden ayak değiştirerek inebilirler.
• Bedenin parçalarının adlarını söyleyebilir, gösterebilirler, resimde eşleştirebilirler, dün-bugün-yarın gibi zaman kavramlarıyla konuşabilirler, sayıları bilirler 20ye kadar rahatça sayabilirler- zihinsel gelişime bağlı olarak-, haftanın günlerini sayabilirler, nesneleri rengine-şekline-boyutuna göre ayırabilirler.
• Özbakım becerileri gelişmiştir, kendileri giyinebilir, soyunabilirler. El yüz temizliği yapabilirler. Tuvalet ihtiyaçlarını kendileri karşılayabilirler. Dişlerini fırçalar, saçlarını tarayabilirler. Hava şartlarına göre kıyafet seçimi yapabilirler.
• Kendi cinsiyetlerini bilirler ve cinsiyetleri ile ilgili merak dolu oldukları dönemdedirler.
• Gün içinde yaşadıklarını rahatça anlatabilirler. Soyut ifadeleri anlayabildikleri döneme gelmişlerdir.
• Hata yapmasına fırsat verilmelidir.
• Kendi sınırlarını öğrenmeleri gereken dönemde oldukları için hatalar olacaktır.
• Çocuk anne-babasının arzusundan yola çıkarak kendi sınırlarını tanımaya başlar.
Ebeveyn tarafından çocuğa ‘yapabilecekleri’ ile ilgili bilgi verilmeli ve çocuk cesaretlendirilmelidir. Bir diğer önemli nokta da anne baba ile özdeşim kurulan dönemde ebeveynin nasıl bir örnek olduğudur.
 Sorumluluk sahibi olmayan ebeveynler çocuklarından bunu beklememelidir.
 Küçük yaştan itibaren çocukları birey olarak görmek ve karar verme olanağı sağlamak gerekir. Kararlarına duyulan saygı gelişimlerine katkı sağlar ve kendilerini tanımalarına zemin oluşturur. Karar verme yetisi sorumluluk almasını kolaylaştırır.
 Cinsiyetçi konuşmalardan ve ayrımlardan kaçınılmalıdır. Bireylerin sorumlulukları cinsiyetle belirlenmez.
 Çatışmadan kaçmak için kabul edilemez davranışların üzerine konuşmamak problemlere yol açacaktır, mutlaka konuşmak gerekir çünkü bu,çocuğun sınırları öğrenmesini sağlayacaktır.
Her koşulda ve her fırsatta sevildiğini duyması gerekir. Bunu bildiğini varsaymadan sık sık dile getirmek gerekir.
Ebeveyn olarak ‘’tamamlayıcı’’ değil, gerektiği yerde ‘’toparlayıcı’’ olmak sorumluluk kazanmasında, sorumluluğu kazanırken hataları deneyimlemesine olanak sağlayacağından hem sınırlarını tanıyan, hem hatalardan sonra toparlanmayı bilen bireyler yetişmesine olanak sağlayacaktır.
Anne eğer sorumluluk vermiyor, ihtiyaçlarını her koşulda karşılamaya ve her anlamda tamamlamaya devam ediyorsa, bu, istemsiz de olsa çocuğun kendisine bağımlılığını sürdürmek istiyor şeklinde duyulabilir. Bu annenin kendi tarihi ile ilişkilidir. Sorumluluk verilmemesinin ‘sorunluluk’ durumunu getirmesi olasıdır.
‘’Çok az şey, bir insana sorumluluk vermek ve ona güvendiğinizi belli etmek kadar onun gelişmesine hizmet eder.’’B.T. WASHİNGTON

KAYNAKÇA
1.Zizek, S. “Kırılgan Temas” Metis .İstanbul .2002b ;41
2.Deutsch, M. ve Krauss, R.M. (1972). Psikoseksüel Gelişim Evreleri ;226,227

Uzman Klinik Psikolog Şeyma AĞAR
Yazan
Bu makaleden alıntı yapmak için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir:
"Anneden Bağımsız Olma Sürecinde Gelişen Sorumluluk" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Uzm.Psk.Şeyma AĞAR PEHLİVAN'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır.
Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Uzm.Psk.Şeyma AĞAR PEHLİVAN'ın izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz.
     Beğenin    
Facebook'ta paylaş Twitter'da paylaş Linkin'de paylaş Pinterest'de paylaş Epostayla Paylaş
Yazan Uzman
Şeyma AĞAR PEHLİVAN Fotoğraf
Uzm.Psk.Şeyma AĞAR PEHLİVAN
İstanbul
Uzman Klinik Psikolog
TavsiyeEdiyorum.com Üyesi15 kez tavsiye edildiİş Adresi Kayıtlı
Makale Kütüphanemizden
İlgili Makaleler Uzm.Psk.Şeyma AĞAR PEHLİVAN'ın Yazıları
► Anneden Ayrılamama Psk.Gözde ÖZÇİÇEK KALA
► Farklı Gelişen Çocuklar Psk.Dnş.Nuray ÖZBEN AVŞAR
TavsiyeEdiyorum.com Bilimsel Makaleler Kütüphanemizdeki 19,973 uzman makalesi arasında 'Anneden Bağımsız Olma Sürecinde Gelişen Sorumluluk' başlığıyla benzeşen toplam 26 makaleden bu yazıyla en ilgili görülenleri yukarıda listelenmiştir.
◊ Duygusal Ensest/İstismar Ağustos 2018
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.


00:58
Top