2007'den Bugüne 92,260 Tavsiye, 28,210 Uzman ve 19,973 Bilimsel Makale
Site İçi Arama
Yeni Tavsiye Ekleyin!



Psikolog Nedir? Ne İş Yapar? Terapi Nedir? Kim Terapi Yapar?
MAKALE #17927 © Yazan Uzm.Psk.Mahmut PAKDEMİR | Yayın Şubat 2017 | 4,910 Okuyucu
Psikolog Nedir? Ne İş Yapar? Terapi Nedir? Kim Terapi Yapar?

Psikolog üniversitelerin Fen Edebiyat Fakültelerinin Psikoloji bölümlerinden mezun olan kişiye denir. Birçok üniversite diplomada ''psikoloji mezunu'' ibaresi bıraksa da, Türkiye'de 4 yıllık psikoloji bölümünden mezun olan herkes psikolog diye adlandırılır. Bunun dışında her hangi bir üniversitenin dört yıllık bölümünden mezun olup, bunun üzerine psikolojinin bazı bölümlerinde yüksek lisans yapmış kişiler veya ücret karşılığı bazı eğitimler alıp kendisini terapist diye adlandıran kişiler psikolog sayılmaz.
Psikolojide Klinik Psikoloji, Sosyal Psikoloji, Gelişim Psikolojisi, Adli Psikoloji, Endüstriyel Psikoloji, Spor Psikolojisi gibi alanlarda yüksek lisans, doktora eğitimleri açılmaktadır. Klinik psikoloji yüksek lisans mezunu bir kişi artık bir psikiyatristin yönlendirmesiyle hastalarla çalışabilir. Yani klinik psikolojinin alanı tam da hastalardır. Diğer psikolojinin alt dalları adlarından da anlaşılacağı gibi daha spesifik analarla çalışırlar.

Psikologlar genelde ilk mezun olduklarında rehabilitasyon merkezlerinde çalışmaya başlarlar. Psikolojiden mezun olan birçok kişi rehabilitasyonda çalışma geçmişi vardır. Bir kaç yıl bu gibi bir yerde çalıştıktan sonra çoğu zaman ya devlet kurumlarından bir tanesinde çalışırlar ya da başka bir özel alan seçip ona yoğunlaşırlar. Hemen hemen Türkiye'nin tüm psikoloji mezunları bunlara Odtü, Boğaziçi gibi en yüksek puanla alan üniversiteler bile öğrencilerine psikolojinin genel geçer kavramlarını öğretirler. Bu yüzden hepsi olmasa bile psikologların çoğu tedavi kısmında eksiklikleri bulunmaktadır. Tabi ki bu durumun en büyük nedeni Türkiye'de ki Psikoloji Bölümlerinin eğitim müfredatlarından kaynaklanmaktadır. İşte tam da bu nedenle de hasta göremeyen ve kendini yeterli hissetmeyen psikologlar bir terapi ekolünden eğitim alırlar. Bu eğitimlerin bazıları 3 yıl, 5 yıl, 10 yıl sürer, bazıları da tabi ki 2 gün hatta bir günde terapi eğitimi verip, o bir günlük eğitimle kendisine psikoterapist, aile danışmanı, çift terapisti diyen insanlarda etrafta görmek mümkündür. Bu eğitimlerin en uzun sürenleri genelde Psikodinamik Psikoterapilerdir. Psikodinamik terapinin yanında, Bilişsel Davranışçı Terapi, Bütüncül Psikoterapi, çocuklarla çalışanlar için Oyun Terapileri gibi uzayıp giden ekoller, alanlar vardır. Her terapi ekolünün Psikodinamik ve Bilişsel Davranışçı terapiler gibi kendine has yöntem ve uygulamaları bulunmaktadır. Psikologların bu terapi ekollerinden birini seçmeleri tamimiyle şahsi bir tercihtir.

Türkiye’de psikoterapist sadece psikiyatristlere verilen bir unvandır. Genelde sağlık camiası hem devlet hastane ve kurumlarında hem de özel sağlık kuruluşlarında doktor üzerinden ilerler. Tanı koyma tedavi doktorların bünyesinde tanımlanan bir durumdur. Doktor yönlendirmesi ve gerekliliği durumunda diğer sağlık personeli hastaların tedavisinde uygulamalar yapabilirler. Buna psikologlarda dahildir. Bir pratisyen hekim sağlık bakanlığının mevzuatlarına göre psikologlardan hiyerarşik olarak daha üst bir konumdadır. Dışarda kendisine 30 yıllık deneyimi olmasına rağmen hiçbir psikolog sağlık bakanlığı nezdinde terapi yapamaz. Ancak eğer psikolog klinik yüksek lisansını tamamlamış veya sağlık bakanlığının bir dönem açtığı psikolojinin tıbbi uygulamaları yetkilendirmesi sınavından 60 puan alıp sınavı geçenler doktorların yönlendirmesiyle terapi yapabilir ama tanı koyamaz, rapor, ilaç gibi benzeri şeyleri yazamazlar.

Bu yazıyı yazmaktaki amaç dışarıda kendisi psikolog olmamasına rağmen insanları dolandıran birçok sahtekârın olmasıdır. Sosyal medya da birçoğuna rastlamış bulunuyoruz. Sosyoloji mezunu kişilerin terapiler yaptığı, fizik bölümü mezunlarının televizyonlara çıktığını, kendisini böyle bir bölüm olmamasına rağmen ODTÜ psikiyatri mezunu olarak tanıtanı, nefes koçu, yaşam koçu gibi unvanlarla, şizofreni hastalarına ‘’nefes alamadıkları için kafayı yiyorlar’’ tabirleri kullanarak tanı koyan birçok psikoloji alanını kullanan, istismar eden kişilerle karşılaşıyoruz.

Peki nasıl oluyor da bunlar bu kadar rahat muayene açabiliyorlar diye sormak geliyor içinizden biliyorum. Bunun en büyük sebebi psikologların bir yasasının olmamasıdır. Şuan hemen herkes çok rahat vergi levhasını göstererek bir psikolojik danışmanlık merkezi açabilmektedir. Maliye bu konuda kimseye bir soru sormamakta ve ilgilenmemektedir. Yasanın olmayışı, psikologların yaptığı etik dışı davranışları da şikayet edebilecek bir merciinin olmamasını sağlamakta, 4 yıllık mezunu bir çok psikolog bu tarz merkezlerde çalışmakta danışan görmektedirler. Bunun yanı sıra bir çok kişi değişik unvanı, yeterliliği bulunmamasına rağmen değişik terapi yöntemlerini insanlara terapi eğitimi adı altında vermekte ve bundan para kazanmaktadırlar. Bu durum öyle bir hal almıştır ki artık bazı terapileri 2 günde öğrenebilmekte 3. gün hasta görülebilmektedirler. Tabi hal böyle olunca bu meslekten olmayanların iştahı kabarmakta, bu kadar basitken biz neden bu işi yapmayalım mantığı ortaya çıkmaktadır.

Bu iş Avrupa’da Amerika’da bizden çok farklı ilerlemekte ve denetim altında tutulmaktadır. Psikologlar üniversitelerde 3+2, 5+1, 4+2 vb. eğitim modelleriyle mezun olmakta, ilk yıllar teorik alt yapı verilmekte sonrasında 1 yıllık 2 yıllık gibi zaman sürelerince de uzmanlaşmak istedikleri alanda eğitilmektedirler. Örneğin klinik anlamda çalışmak isteyen bir psikolog üniversite eğitimi sırasında hastanelerde daha çok staj görmekte, hastalıkları daha yakından öğrenebilmektedir. Ne yazık ki bizde olan klinik yüksek lisanslarının birçoğu 1 aylık 15 günlük stajlarla kişiyi mezun etmekte ve yeteri kadar öğrenciyi eğitememektedir. Zaten birçok özel üniversitelerin temel amacı para kazanmak olduğu için klinik yüksek lisansa psikoloji mezunu olmayan birçok kişiyi kabul etmekte, bazen açılan master eğitimleri 100lerce kişiyi bulmaktadır. Haliyle böyle bir durum karşısında çok yüksek puanlarla üniversitelerin psikoloji bölümlerini okuyan kişilerin çabası yok sayılmaktadır. Düşündüğünüzde tıp okumayan bir kişinin tıbbın her hangi bir bölümünde uzmanlık yapamayacağı göz ününe alındığında, psikolojinin yüksek lisanslarına işletme mezunu, öğretmen, felsefe mezunu, mühendislerin vb. gelip başvurması, psikoloji bölümünü kazanıp okuyan kişilere yapılmış bir haksızlık ve kanunsuzluktur. Sizi tenzih ederek bu yukarda adı geçen mesleklerin veya bölümü bitirmiş kişilerin bölümlerini küçümseme gibi bir durumda olmadığımı sadece bu ve buna benzer bölümlerden mezun olan bazı kişilerin psikoloji mezunlarına yaptığı küçümseyici tavrı ortaya koymak çabasında olduğumu belirtmek isterim.

Peki hastalar bu durum karşısında ne yapmalıdır?

Öncelikle bir sorun karşısında uzman arayışı içindeyseniz, görüştüğünüz kişiye diplomasını sorma en doğal hakkınızdır. Diplomanın yanında bu kişinin her hangi bir terapi ekolünden eğitim almış mı almamış mı sorulması ve buna dair belge istenmesi yine başvuranın en doğal hakkıdır. Bunun yanında aldığınız hizmetin sizlere iyi gelmemesinin terapi süreci içerisinde bir çok dinamiğinin olduğunu bilerekten, terapistin etik kurallara uyması gerektiğini bilmeniz gerekir. Etik kurallara uymayan terapistin veya kendisini terapist olarak tanıtıp hiçbir eğitimi olmayan birinin şikayeti ne kadar işlemese de bulunduğunuz ilin Sağlık Müdürlüklerine yapılabilmektedir. Unutmayın ki bu kişilerin ifşaa edilmesi bir başka kişiye yapacağı kötülüğü engelleyecektir.
Yazan
Bu makaleden alıntı yapmak için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir:
"Psikolog Nedir? Ne İş Yapar? Terapi Nedir? Kim Terapi Yapar?" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Uzm.Psk.Mahmut PAKDEMİR'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır.
Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Uzm.Psk.Mahmut PAKDEMİR'in izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz.
     2 Beğeni    
Facebook'ta paylaş Twitter'da paylaş Linkin'de paylaş Pinterest'de paylaş Epostayla Paylaş
Yazan Uzman
Mahmut PAKDEMİR Fotoğraf
Uzm.Psk.Mahmut PAKDEMİR
Diyarbakır (Online hizmet de veriyor)
Uzman Psikolog
TavsiyeEdiyorum.com Üyesi26 kez tavsiye edildiİş Adresi Kayıtlı
Makale Kütüphanemizden
İlgili Makaleler Uzm.Psk.Mahmut PAKDEMİR'in Yazıları
► Psikolog İş Ne İş Yapar? Psk.M.Enes İMERT
► Psikolog Ne Yapar? Psk.Özlem DEMİRCİ
TavsiyeEdiyorum.com Bilimsel Makaleler Kütüphanemizdeki 19,973 uzman makalesi arasında 'Psikolog Nedir? Ne İş Yapar? Terapi Nedir? Kim Terapi Yapar?' başlığıyla benzeşen toplam 41 makaleden bu yazıyla en ilgili görülenleri yukarıda listelenmiştir.
► Aile Terapisi Haziran 2018
► Oyun Terapisi Temmuz 2017
► Travma ve Göç Haziran 2017
► Cinsel İstismar Nedir? Kasım 2016
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.


22:32
Top