2007'den Bugüne 92,260 Tavsiye, 28,210 Uzman ve 19,973 Bilimsel Makale
Site İçi Arama
Yeni Tavsiye Ekleyin!



Kardeş Kıskançlığı
MAKALE #16780 © Yazan Uzm.Psk.Gizem HÜNERLİ | Yayın Haziran 2016 | 3,576 Okuyucu
Kıskançlık sevilen bir nesne ya da kişinin paylaşılması durumuna katlanamamak olarak tanımlanabilir. Bu sebeple sevginin olduğu her ilişkide kıskançlık duygusu yaşanılabilir. Kıskançlık ve hasetlikle sıklıkla birbirleri yerine kullanılır. Oysaki içerik olarak çok farklı anlamlar taşımaktadırlar. Belkide yazının en başında her iki kavramın ayrımını yaparak başlamak faydalı olacaktır. Kıskançlıkta elimizde olanı yitirme söz konusuyken hasetlikte sahip olmadığımız bir şeye sahip olma isteği söz konusudur. Buradan da anlaşılacağı gibi üzerinde duracağımız konu, kıskançlık olacaktır.
Kıskançlık, mutluluk, üzüntü, neşe ve diğer duygular gibi bir duygudur. Duygu olarak evrenseldir ve dozunda olduğunda sağlıklıdır. Sorun olan kıskançlığın ortaya çıkması değil, ortaya çıkış sıklığı, şiddeti ve davranışsal ifade ediliş şeklidir.
Kıskançlık duygusunu davranışsal olarak ifade ediliş şekli oldukça önemlidir. Hem duyguyu ifade eder hemde sevilen şeyi paylaşmama noktasında önemli bir faktördür. Yani bizler sevdiğimiz nesne ya da bireyleri rakiplerden korumak adına duygusal, bilişsel fizyolojik ve davranışsal tepkiler veriririz. Bu tepkiler paylaşma ya da kaybetme riskini azaltmak adına verilen tepkilerdir.
Özellikle okul öncesinde dönemde kardeş kıskançlığı en yaygın sorunlardan biridir. Çocuklar anne ve babalarını ve onların sevgilerini paylaşmak istemezler ve kaybetmekten korkarlar. Kardeş, kıskançlığı sanılanın aksine sadece ilk ve büyük çocuklarda gözlenmez. Küçük kardeş de büyüdükçe kıskançlık duymaya başlayabilir. Kıskançlık ortalamam 3 ve 8 yaşları arası dönemde daha sık görülür. Nedeni çocukların bu yaş döneminde mantıksal çıkarımlar yapamaması ve duyguları ile hareket etmeleridir.
Kardeş Kıskançlığının Nedenleri Nelerdir?
Kıskançlığın en temelinde güvensizlik bulunmaktadır. Kardeş kıskançlığının da temeli çocuğun kendini terk edilmiş, güvensiz ve desteksiz hissetmesi olabilir. Aynı zamanda kıskançlık duygusuyla başka anne ve babaya karşı kızgınlık, kızgınlık gibi duygularda gelişebilir.
Kıskançlığın ortaya çıkmasında önemi bir etken de anne, babanın çocuğa karşı tutumlarıdır. Tutumlarında değişiklik olması ya da diğer kardeşe karşı yoğun ilgi çocuğa etki yaratabilir.
Kardeş kıskançlığında yaş farkı önemli önemli bir faktördür. Yaş farkı az olan kardeşlerde kıskançlık düzeyi yaş farkı çok olan kardeşlerden daha yüksektir. İkinci bir çocuk için ortalama 4 yaş en ideal olanıdır.
Kardeş Kıskançlığında Ortaya Çıkan Belirtiler Nelerdir?
* Öfke, hırçınlık, saldırgan davranışlar,
* Sık kabus görme,
*Kardeşe, kendine ya da nesnelere zarar verme davranışı,
* Baş ağrısı, mide bulantısı gibi fizyolojik sorunlar,
* Yeme düzeninin belirgin şekilde bozulması,
* Uyku düzeninin belirgin şekilde bozulması,
* İçe kapanma, sessizleşme,
* Arkadaş ilişkilerinin bozulması,
* Ders başarısının düşmesi,
* Yaşından küçük davranışlarda bulunma,
* Dikkat eksikliği şeklinde sıralanabilir.

Kardeş Kıskançlığının Normal Midir?
Kardeş kıskançlığı her çocukta görülebilir. Ortaya çıkması sorun değil kalıcı hale gelmesi sorundur. Özellikle yeni bir kardeşin doğumunda ilk aylarda kıskançlığın görülmesi beklenen bir durumdur. Anne babanın doğru tavrı ile bu durum aşılabilir.

Kardeş Kıskançlığını Önlemek İçin Neler Yapılabilir?
* Çocuğun önceki rutininin devam etmesi yeni duruma uyumu kolaylaştıracak en önemli faktördür. Hayatının değişmediğini ve herşeyin yolunda olduğunu görmek onu güvende hissettirecektir.
* Anne baba ya da çocuğa bakım veren yakın çevrenin kardeşler arası tartışmalarda nasıl bir tutum gösterdiği oldukça önemlidir. Kardeş kavgalarında müdahalenin ortaya yapılması ve taraf tutulmaması en sağlıklı olan tutumdur.
* Çok yaygın bir şekilde görülen ve kardeş kıskançlığına sebep olan bir diğer faktörde anne babaların çocukları kıyaslamalarıdır. Her çocuğun gelişimi ve mizacı farklıdır. Bu nedenle en doğru olan her çocuğun kendi içinde değerlendirilmesidir.
* Çocuğun kardeşlerini kıskanmaması, rahat ve güvende hissetmesi için diğer kardeşi kötülemek en sık yapılan hatalardan biridir. Kardeşi kötülemek kardeşe öfkeyi arttıracaktır ve anlaşmazlıklar devam edecektir. Bu sebeple ne olursa olsun "o zaten çok yaramaz, sen küçükken hiç böyle değildin" gibi kıyaslamalar yapılmamalıdır.
* Yeni doğan bir kardeş olacaksa doğum ve oda hazırlıklarına büyük çocukta dahil edilebilir. Böylece kendini dışlanmamış ve terk edilmemiş hissedecektir.
* Kardeşlerin bakımı ile ilgili diğer çocuğa sorumluluk yüklememek, bazı isteklerinde sen artık abla/ağabey oldun gibi ifadelerle engellememek gerekir. Kardeş bakımı ile ilgili sorumluluğu kendi almak istediğinde almalıdır. Ayrıca ağabeylik ya da ablalık bazı kayıplara yol açmamalı, bu sebeple engellenmemeli her zaman kazanç olarak gösterilmelidir.
* Her bir çocukla ayrı ayrı kaliteli zaman geçirmeye özen göstermek, her çocuğun duygusal ve sosyal ihtiyaçlarının karşılanması noktasında oldukça yararlı olacaktır.
* Çocuğun hayatında bir değişiklik olacaksa bunu yeni doğacak bebek gelmeden önce yapmak büyük çocuğun uyum sürecini olumlu etkileyecektir.
* Anne ve babanın hamileliği nasıl açıklayacakları konusunda bir uzmandan danışmanlık hizmeti almaları uygun dille açıklamak için oldukça yararlı olacaktır.
* Çocuğun yeni bir kardeşi olacaksa bunu anne ve babasından duyması en doğru olanıdır. Özellikle anne ve baba çocuğun yaşına uygun bir şekilde beraber ve çocuğun kendi odası gibi kendini güvende hissedeceği bir yerde bunu açıklamaları gerekmektedir.
* En yaygın hatalardan biri de her çocuğa aynı davranmaya çalışmaktır. Anne babalar ya da çocuğa bakım veren yakın çevre zaman zaman kendilerini kardeşlerin hepsine eşit davranmak zorunda hissedebilirler. Aynı eşyalar veya oyuncaklar aynı anda bütün kardeşlere alınır veya birisi için alışveriş yapılırken diğeri de unutulmaz. Hatta aynı oda ve eşyalar paylaşılır. Kardeşler arasında kıskançlık olmasın diye takınılan bu tutum, tam tersine rekabeti daha da körükleyebilir. Bir an gelir; anne baba herhangi bir durumda eşit davranamayabilirler ve eşitliğe alışmış kardeşlerin "aşık atmalarına" tanık olabilirler. Anne babalar bilmeliler ki, yaşları yakın, hatta ikiz bile olsalar; her bir çocuğun duygusal özellikleri, kişilik özellikleri, davranış örüntüleri farklıdır. Unutmamak gerekirki bütün çocuklara her zaman ve her durumda eşit davranma kaygısı hem anne babayı çocukların karşısında tutuklaştırır, hem de çocukların, kendi aralarındaki farklılıkları kabullenmelerini güçleştirir. Aslında iyi niyetle yapılıyor olsa da kardeşler arası anlaşmazlıkları ve kıskançlığı tetikleyebilir.
* Hamilelik sürecinden itibaren çocuğun anne ve babası ile endişe korku gibi duygularını rahat ifade edebilmesi çok önemlidir. Bu nedenle anne babalar buna uygun ortam yaratmaya özen göstermelilerdir.
* Anne babalar yeni kardeşin gelişine çocuklarını hazırlamak ve doğru tutumların neler olduğunu öğrenmek adına bir uzmandan bilgi alabilirler.

Kardeş kıskançlığı bir aydan uzun sürüyor ve belirtiler gittikçe şiddetleniyorsa mutlaka bir uzmandan yardım almalısınız.
Yazan
Bu makaleden alıntı yapmak için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir:
"Kardeş Kıskançlığı" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Uzm.Psk.Gizem HÜNERLİ'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır.
Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Uzm.Psk.Gizem HÜNERLİ'nin izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz.
     Beğenin    
Facebook'ta paylaş Twitter'da paylaş Linkin'de paylaş Pinterest'de paylaş Epostayla Paylaş
Yazan Uzman
Gizem HÜNERLİ Fotoğraf
Uzm.Psk.Gizem HÜNERLİ
İzmir (Online hizmet de veriyor)
Uzman Psikolog
TavsiyeEdiyorum.com Üyesi33 kez tavsiye edildiİş Adresi Kayıtlı
Makale Kütüphanemizden
İlgili Makaleler Uzm.Psk.Gizem HÜNERLİ'nin Yazıları
► Kardeş Kıskançlığı Psk.Elçin BOZ ORHAN
► Kardeş Kıskançlığı Psk.Pınar TURANLI DURMUŞ
► Kardeş Kıskançlığı Psk.Elif Can ÖZTÜRK
TavsiyeEdiyorum.com Bilimsel Makaleler Kütüphanemizdeki 19,973 uzman makalesi arasında 'Kardeş Kıskançlığı' başlığıyla benzeşen toplam 12 makaleden bu yazıyla en ilgili görülenleri yukarıda listelenmiştir.
► Bahar Yorgunluğuna Dikkat Ağustos 2016
► Sosyal Jet-Lag Sendromu Ağustos 2016
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.


19:17
Top